Shopify’s CO₂-compensatie: onze strategie toegelicht

Er heerst momenteel veel verwarring rondom CO₂-compensatie. De hele wereld experimenteert volop met manieren om klimaatverandering tegen te gaan, en CO₂-compensatie wordt zowel geprezen als verguisd.

Sinds kort geeft Shopify verkopers (en kopers) de mogelijkheid omde CO₂-uitstoot van het bezorgen van hun bestellingen te compenseren, op deze twee manieren:

• Offset: Een Shopify app waarmee verkopers deel kunnen nemen aan programma waarbij al hun verzendingen worden gecompenseerd.
• Shop: Voor elke aankoop die via Shop Pay gedaan wordt, compenseert Shopify de CO₂-uitstoot.

Maar wat is CO₂-compensatie eigenlijk precies? Hoe werkt het en hoe weten we dat het effectief is? In dit artikel vertellen we je alles over Shopify’s compensatiestrategie en onze selectiecriteria voor compensatieprojecten.

Hoe werkt CO₂-compensatie?

Stel je voor dat je ergens een blik met verf omgestoten hebt. Probleem: je weet niet hoe je verf moet verwijderen, of je hebt er gewoon geen zin in. Dus in plaats van de troep zelf of te ruimen betaal je iemand om ergens anders een ander omgevallen blik op te ruimen, of om te voorkomen dat er ergens nog een blik omgestoten wordt. De verf die jij omgegooid hebt is er nog steeds. Maar de totale hoeveelheid omgevallen verfblikken in de wereld is nu hetzelfde als voordat jij ‘m omstootte. Zo werkt CO₂-compensatie ook.

Het goede nieuws is dat de bovenstaand vergelijking nogal kort door de bocht is. Als ergens verf ligt moet iedereen er nog steeds omheen lopen, en je zult nooit profijt hebben van het feit dat er ergens anders verf opgeruimd is. CO₂ uit de lucht verwijderen werkt net ietsje anders, omdat het voordeel oplevert voor de hele planeet, onafhankelijk van waar “de verf geknoeid is”.

Particulieren, bedrijven en overheden kunnen berekenen hoeveel CO₂ ze uitstoten tijdens hun dagelijks functioneren of het uitvoeren van hun werkzaamheden, en vervolgens betalen om dezelfde hoeveelheid CO₂ uit de lucht te laten verwijderen, of te voorkomen dat het ergens anders uitgestoten wordt. Compensatie wordt verhandeld per ton. Het prijsverschil is enorm, van een paar euro’s tot honderden euro’s per ton, afhankelijk van hoe groot het compensatieproject is, welke methode gebruikt wordt en in welk land het uitgevoerd wordt.

Compensatie is geen perfecte oplossing – maar wel een noodzakelijke tool.

Er is grote kans dat je ergens kritiek over compensatie voorbij hebt zien komen, zoals:

• “Het wordt alleen maar gebruikt om schuldgevoel af te kopen en doet niets aan het gedrag dat de uitstoot veroorzaakt.”
• “Het is heel moeilijk om te berekenen wat de impact van CO₂-compensatie echt is.”
• “Er zijn ‘rotte appels’ die het compensatiesysteem misbruiken, en zo meer uitstoot veroorzaken dan ze anders zouden doen, louter om geld te verdienen.”
• “De prijzen lopen enorm uiteen, maar de meeste compensatieprojecten zijn enorm duur (waardoor ze voor veel mensen geen optie zijn) of juist heel goedkoop (dus hoe kunnen ze goed werken voor zo weinig geld?).”

Compensatie is geen perfecte oplossing – maar wel een belangrijke tool, zeker zolang we nog bezig zijn met het ontwikkelen van betere methodes om CO₂-uitstoot tegen te gaan.

Waarom Shopify CO₂-compensatie koopt

Voor Shopify is CO₂-compensatie onderdeel van een grotere strategie:

1. Uitstoot zoveel mogelijk verminderen
2. Alle overgebleven uitstoot compenseren

Laat duidelijk zijn dat CO₂-compensatie nooit een vervanger kan zijn van initiatieven om uitstoot te verminderen – het is louter een laatste redmiddel om te compenseren voor de uitstoot die we momenteel nog niet kunnen vermijden.

Shopify als bedrijf en als platform is CO₂-neutraal. We doen er alles aan om onze uitstoot te verminderen door onze kantoren groener te maken en onze footprint zo klein mogelijk te houden. Maar daarnaast betalen we ook om te compenseren voor de CO₂ die veroorzaakt wordt door de elektriciteit in onze kantoren en datacenters en die uitgestoten wordt tijdens de reizen van ons personeel.

Maar onze verantwoordelijkheid reikt verder. Via Shop en Offset bieden we kopers en verkopers op ons platform de mogelijkheid om hun CO₂-uitstoot te compenseren. Dat is het mooie van een platform: we kunnen meer dan een miljoen Shopify verkopers over de hele wereld bereiken, evenals de honderden miljoenen klanten die bij hen kopen.

De keerzijde van het hebben van een platform is dat we in zeker mate ook verantwoordelijk zijn voor de enorme hoeveelheid CO₂-uitstoot die veroorzaakt wordt door het bezorgen van al die bestellingen over de hele wereld.

De impact van handel op CO₂-uitstoot

In het afgelopen jaar hebben Shopify verkopers meer dan 1,1 miljard pakketjes verstuurd, die in totaal een biljoen kilometers afgelegd hebben. Een biljoen. Probeer je eens voor te stellen hoe ver dat is. Vermoedelijk lukt dat niet, simpelweg omdat het gewoon een te groot getal is. Een biljoen kilometer staat gelijk aan 25 miljoen keer de wereld rond. Het is de afstand van de zon tot de verst verwijderde planeet in het zonnestelsel, Neptunus. En weer terug. En dat honderd keer.

Het is wel belangrijk om hierbij te vermelden dat we niet precies weten wat voor afstand het gemiddelde pakketje aflegt, maar dat we voor onze berekening een conservatieve schatting van 1000 kilometer per pakketje hebben genomen. Ondanks deze enorme afstanden is de wereldwijde logistieke keten tegenwoordig zo efficiënt, dat een pakketje dat de 2000 kilometer van Texas naar New York aflegt net zoveel CO₂-uitstoot veroorzaakt als een ritje van drie kilometer in een gemiddelde auto. Desalniettemin is een biljoen kilometer nog steeds een ongelofelijke afstand, en stoten al die pakketjes bij elkaar een enorme hoeveelheid CO₂ uit.

Voor elke verzonden pakketje komt er ongeveer een kilo CO₂ in de atmosfeer. Dit is geen exact getal - ons datateam heeft deze schatting gemaakt op basis van factoren als gemiddeld afgelegde afstand, vervoersmethode en pakketgewicht.

Maar wat betekent dat nou precies? Een kilo CO₂ is het equivalent van het anderhalve dag laten branden van een lamp van 40 watt. Als je dat vermenigvuldigt met de hoeveelheid pakketjes die via Shopify verzonden worden, ontstaat er een probleem. Meer dan een biljoen verzendingen betekent meer dan een biljoen brandende lampen per jaar.

We willen deze negatieve impact niet negeren, en ondernemen stappen om ervoor te compenseren.

Onze criteria voor het kiezen van een compensatieproject

Er is een overweldigende hoeveelheid compensatieprogramma’s beschikbaar, die allemaal andere methodes en technologie gebruiken. Je hebt projecten die CO₂ langdurig opslaan in reservoirs als bomen, grond of moerassen. Je hebt projecten die de uitstoot van plekken als vuilnisbelten, boerderijen en fabrieken verminderen. En er zijn projecten die zo obscuur zijn dat het een mysterie blijft wat ze nou eigenlijk precies doen.

Voor we begonnen wisten we dat we samen wilden werken met een bedrijf dat aan onze doelen voldeed, maar het allerbelangrijkste vonden we dat ze een aantal centrale principes belichaamden:

 

• Iets extra toevoegen: De compensatie moet zorgen voor een vermindering in CO₂-uitstoot die anders niet was gebeurd. Dat betekent bijvoorbeeld geen investeringen in natuurgebieden die al beschermd zijn.
• Duurzaamheid: Het mag geen korte-termijn oplossing zijn. De gewonnen CO₂ moet voor lange tijd (of voor eeuwig) opgeslagen worden.
• Niet twee keer geteld worden: Compensatie is een éénmalige actie, en de impact mag dus niet dubbel geteld worden.
• Gemonitord en geverifieerd: Goed compensatie doet wat het belooft, en die belofte moet geverifieerd kunnen worden.
• Schaalbaarheid: We wilden investeren in projecten die schaalbaar zijn en snel resultaat opleveren, zonder dat ze afhankelijk zijn van handmatige processen die veel tijd en middelen kosten.

Naast deze criteria wilden we dat de oplossing ook paste bij de missie van ons bedrijf. Wij geloven dat problemen opgelost kunnen worden door middel van technologie, dat ondernemerschap één van de beste vormen van zelfexpressie is, en dat er geen beter persoon is om een bedrijf te leiden dan iemand die gepassioneerd is over wat hij of zij doet. Dat klinkt misschien afgezaagd, maar dat is het niet.

Ons team gebruikte deze invalshoek om een hele reeks bedrijven te evalueren. Sommige daarvan zijn nog steeds in ons vizier, maar voor de CO₂-compensatie van de Shop en Offset apps hebben we besloten om Pachama te gebruiken.

We wilden dat de oplossing zou passen bij de missie van ons bedrijf.

Er waren een heleboel redenen om voor Pachama te kiezen, maar de belangrijkste was dat ze technologie inzetten om op een nieuwe manier te compenseren, een manier waarmee ze de hoeveelheid geld die ze binnenkrijgen optimaal gebruiken.

Er waren een aantal factoren die als red flag gezien zouden kunnen worden – Pachama heeft een team van maar 10 man en is een startup. Daarnaast zijn ze momenteel het enige compensatiebedrijf voor Offset en Shop, terwijl veel mensen ons (heel verstandig) aanraadden om meerdere bedrijven te gebruiken (dat kan nog komen…). Maar Pachama stak met kop en schouders boven de rest uit doordat het een heel ondernemend bedrijf is, waar de focus op technologie ligt. Het feit dat ze maar een klein team hebben heeft als voordeel dat ze daardoor heel flexibel zijn, en dat iedereen die er werkt met zorg gekozen is.

Het verhaal achter Pachama

De CEO van Pachama, Diego Saez-Gil, is geboren in het noorden van Argentinië, aan de rand van de Amazone. In zijn jeugd was hij omgeven door bomen en bergen. Na de universiteit verhuisde hij naar de VS en besloot om ondernemer te worden.

Hij richtte twee bedrijven op. Het ene was een hostelboeking-app, een tool waarvan hij wilde dat die had bestaan toen hij zelf backpacker was. Dit bedrijf heeft hij uiteindelijk verkocht aan Flight Centre.

Het andere was Bluesmart, een koffer die je via GPS kon tracken. Hij kwam op het idee toen hij een koffer kwijtraakte die vol zat met cadeautjes voor vrienden en familie.

Leuk weetje: Diego begon Bluesmart met een kickstartercampagne, waarna hij een Shopify webshop opzette om de koffers te verkopen.

Toen Samsung-telefoons in de lucht bleken te ontploffen en lithium-ion batterijen als gevolg daarvan verboden werden in vliegtuigen, mochten de koffers, die ook zo’n batterij hadden, niet meer mee het vliegtuig in. Dit was een grote domper, maar Diego verkocht de intellectuele eigendomsrechten aan Travelpro en besloot zich op een nieuwe uitdaging te gaan richten.

Pachama is een kortere versie van Pachamama, het Quechua woord voor Moeder Aarde.

Diego nam een sabbatical en ging met zijn twee broers rondreizen door de regenwouden van zijn thuisland Argentinië, en verder naar Peru. De Amazone was fantastisch, maar het was verschrikkelijk om alle ontbossing te zien. Hele ecosystemen werden van de aarde weggevaagd. Die ervaring inspireerde hem tot zijn volgende project.

Tijdens onderzoek kwam hij erachter dat oerwouden 30% van de totale jaarlijkse CO₂-uitstoot kunnen opnemen en vasthouden, maar toch blijven we maar bomen omkappen. Vanwege zijn ervaring met technologiebedrijven besloot hij technologie te gebruiken om dit probleem op te lossen.

Diego koos voor de naam Pachama, een kortere versie van Pachamama, de godin van de aarde van de inheemse volken van Argentinië. Zij geloven dat de aarde een levend wezen is dat we moeten respecteren en beschermen.

Zo gebruikt Pachama technologie voor maximale CO₂-compensatie

In het verleden was het meten van bomen voor bebossingsgerichte CO₂-compensatie een taak die met de hand gedaan werd. Je stuurt mensen het bos in om samples te verzamelen, bomen te tellen, hun omvang te meten en vast te stellen hoeveel CO₂ er precies in het bos zit. Dit werk duurt lang, kost veel geld en is foutgevoelig. Bovendien doen bedrijven dit maar één keer per vijf jaar, om te zorgen dat ze hun certificaat behouden, dus meteen na de meting is hun informatie eigenlijk al achterhaald. Dit handmatig verifiëren van bossen voor certificatie kost vanwege de grote hoeveelheid personeel die ervoor nodig is soms wel honderdduizenden Euro’s.

Ondertussen hangt er een grote hoeveelheid satellieten in de ruimte, die bijna non-stop foto’s van de aarde nemen. Daarnaast bestaat er machine learning en kunstmatige intelligentie die al die foto’s kan verwerken en algoritmes kan ontwikkelen om voorspellingen te doen over de hoeveelheid CO₂ in een gebied. Bovendien bestaan er methodes zoals light detection and ranging (LIDAR), waarbij 3D scans worden gemaakt van gebieden door er laserstralen op te richten. En laten we ook de nieuwste generatie drones niet vergeten, die tegenwoordig grote afstanden kunnen afleggen.

“Ons doel was om al deze technologieën samen te brengen en ze te gebruiken om deze sector efficiënter, transparanter en geloofwaardiger te maken,” zegt Diego.

En dat is precies waar wij bij Shopify dol op zijn: gepassioneerde ondernemers die de nieuwste technologieën op een nieuwe manier inzetten om grote problemen voor het eerst op te lossen.

In plaats van één bebossingsproject te ondersteunen, gaat Pachama voor de lappendeken-benadering: ze bouwen een marktplaats van verschillende projecten over de hele wereld, waar mensen vervolgens zelf uit kunnen kiezen.

Dit is waar Shopify gek op is: gepassioneerde ondernemers die de nieuwste technologieën op een nieuwe manier inzetten om grote problemen voor het eerst op te lossen.

“We bouwen een online platform,” zegt Diego. “Met Shopify is het hebben van een webshop toegankelijk geworden voor iedereen. Wij willen hetzelfde doen voor de manier waarop bosbouwers en boeren contact kunnen leggen met het steeds toenemende aantal particulieren en bedrijven die aan CO₂-compensatie willen beginnen. Dat is de enige manier waarop we CO₂-compensatie schaalbaar kunnen maken.”

Pachama’s doel is dat er over de hele wereld tienduizenden nieuwe bosprojecten ontstaan, en dat zij de link kunnen zijn tussen deze projecten en particulieren en bedrijven.

Bomen zijn geen perfecte oplossing. Ze kunnen afbranden, gerooid worden of aan een insectenplaag ten onder gaan. En er kan veel fout gaan bij het berekenen van de totale hoeveelheid bomen in een beschermd gebied. Er is zelfs onderzoek dat aantoont dat bossen steeds minder CO₂ kunnen opnemen vanwege toegenomen droogte en hitte.

Maar het valt niet te ontkennen dat het behoud van onze bestaande oerwouden en het planten van meer bomen goed voor de aarde is. Bossen zorgen voor inkomen voor boeren en landeigenaren over de hele wereld. Daarnaast zijn ze het huis van alle levende wezens die erin wonen.

CO₂-compensatie: de getallen

We hebben twee van Pachama’s bebossingsprojecten geselecteerd, één voor de Offset app en één voor Shop.

Verkopers die de Offset app gebruiken investeren daarmee in het Jari Pará Oerwoudbehoudproject in de Amazone. Dit project bestaat uit 496.988 hectare tropisch oerwoud in Brazilië, een gebied iets groter dan Brabant. Hiermee worden ook de 2400 soorten flora en fauna in het gebied beschermd.

Als je iets aanschaft via Shop Pay, compenseert Shopify de verzending van je pakketje via het Brazil Nut Concession Oerwoudbehoudproject. Dit project beschermt meer dan 291.566 hectare tropisch regenwoud in Peru, en voorkomt zo 14.5 miljoen ton CO₂-uitstoot. Het project bestaat uit 143 losse stukken land waar 377 paranootboeren van leven.

Beide projecten zijn gecertificeerd via Verified Carbon Standard en worden gemonitord door Pachama door middel van machine learning, satellietbeelden en afstands-monitoring technologie. De prijs die wij per ton betalen omvat de kosten voor het beschermen van het bestaande bos, het vergroten van de biomassa door beter bosbeheer, en het verifiëren van de voortgang van het project. Maar misschien is het een nog beter idee om eens te kijken waar die dollars nou precies aan worden besteed.

Pachama is uiteindelijk gewoon een bedrijf. Voor elke dollar die Shopify in ze investeert gaat er 20 cent naar Pachama zelf, voor hun eigen onkosten, en 80 cent direct naar de projecten, dus naar de mensen van wie het land is en die de bomen beschermen.

Pachama’s 20% wordt als volgt besteed:

• Kosten voor satellietbeelden en data (via Planet en Maxar)
• Verificatie van de kwaliteit van projecten, en continue monitoring
• Onderzoek en ontwikkeling: Pachama heeft een team van PhD’s, dataspecialisten en ingenieurs die non-stop bezig zijn om het hierboven beschreven proces te verfijnen, en om nieuwe technologieën te ontwikkelen voor het meten van de CO₂-biomassa van stukken bos.
• Het ontwerpen van op maat gemaakte internetpagina’s
• Personeelskosten

De overige 80%, die naar de projecten zelf gaat, wordt per project anders onderverdeeld.

Hieronder een voorbeeld van de jaarlijkse kosten van één van de projecten:

De inkomsten van een project als deze hangen af van de omvang, de hoeveelheid credits de ze willen (of kunnen) verkopen en de prijs die ze vragen. Een project lanceren en verifiëren vergt een grote initiële investering, en ook het blijven monitoren kost veel geld. Een groot gedeelte van de winst die de projectontwikkelaar maakt wordt opzijgezet voor periodieke verificatie en inspectie door derden (wat enorm varieert afhankelijk van de omvang en locatie van een project), en het geld wat overblijft wordt verdeeld tussen de projectontwikkelaar en de landeigenaren.

Waarom bestaande bossen beschermen in plaats van nieuwe bomen planten?

Het korte antwoord is dat beide benaderingen essentieel zijn, en we ze dus ook beide doen. Er worden momenteel veel bomen geplant over de hele wereld, zoals door het Trillion Trees initiatief en door Shopify CEO Tobi Lütke die 1.00.001 bomen wil planten. Maar het is net zo belangrijk om bestaande, oude bossen te beschermen. Nieuwe bomen doen er jaren over om hun CO₂-absorberend vermogen te ontwikkelen, terwijl bestaande bossen dit nu al kunnen.

Daarnaast zijn de bestaande Amazonebossen ook de woonplaats van 10% van de in de wereld bekende diersoorten (met alleen al 2,5 miljoen soorten insecten) en 40.000 verschillende planten, waarvan een groot aantal het hoofdbestanddeel vormen van essentiële medicatie. Het behouden van deze ecosystemen en het ondersteunen van de plaatselijke bevolking is een ander belangrijk positief effect van het beschermen van deze bossen.

Helaas wordt er nog steeds heel veel illegaal gekapt, wat leidt tot een ontbossingstempo van drie voetbalvelden per minuut. We zijn al 17% van het originele oerwoud kwijt, en de projecten van Pachama en anderen streven ernaar om dit verlies te voorkomen of in ieder geval te vertragen.

CO₂-compensatie is geen oplossing voor klimaatverandering

CO₂-compensatie alleen kan de klimaatcrisis niet oplossen. Niet eens een beetje. We denken dan ook niet dat we de aarde kunnen redden door in deze projecten te investeren, maar we reduceren in ieder geval de totale hoeveelheid CO₂ die we uitstoten, en als een heleboel mensen dat ook gaan doen wordt het een stuk makkelijker om onze klimaatdoelen te halen.

Er is een miljard hectare land op deze wereld waar bomen geplant kunnen worden zonder dat de akkerbouw eronder te lijden heeft. Dat betekent 1.2 biljoen bomen, die tezamen meer dan 200 gigaton CO₂ uit de lucht kunnen opslaan, en daarmee volgens een Zwitsers onderzoek tien jaar CO₂ schade ongedaan kunnen maken.

Dat is nog lang niet genoeg, maar het is wel een goed begin. Wij gaan gewoon door met het compenseren voor de CO₂ waarvan we de uitstoot niet kunnen voorkomen, en we blijven investeren in andere oplossingen om er zo stap voor stap achter te komen wat uiteindelijk het beste werkt om klimaatverandering tegen te gaan.

Houd ons in de gaten voor meer nieuws over Shopify’s duurzaamheidsfonds en de klimaatgerichte technologieën waarin we investeren.

Illustratie: Borja Bonaque

Dit artikel is een vertaling van een origineel artikel van Courtney Simons