Wat betekent thuiswerken voor onze planeet?

In mei 2020 kondigde Shopify aan over te stappen op een ‘digital by default’-bedrijfsmodel, waarbij alle bedrijfsactiviteiten op de eerste plaats digitaal verlopen. Dat betekent dat al onze kantoren tot 2021 dicht blijven en dat de meeste medewerkers ook daarna op vaste basis thuis zullen blijven werken. Zoals onze CEO Tobi Lütke aangaf staat het kantoor niet langer centraal.

Vanaf vandaag is Shopify ‘digital by default’. Onze kantoren blijven tot 2021 dicht en worden in die tijd aangepast aan de nieuwe realiteit. Daarna blijven de meeste medewerkers permanent thuiswerken. Het kantoor staat niet langer centraal.

– Tobi Lutke (@tobi) 21 mei 2020

Terwijl Shopify zich voorbereidt op het nieuwe normaal, rijst bij mij de volgende vraag:

Wat zijn de gevolgen van een digitale bedrijfsvoering op Shopify’s CO₂-uitstoot?

Om deze vraag te beantwoorden hebben we een experiment opgezet om uit te zoeken wat de impact van thuiswerken is op het energieverbruik en de uitstoot. Dit experiment voeren we uit onder onze medewerkers wereldwijd en de bevindingen die daaruit voortkomen zullen we openbaar maken.

Uitstoot in een digitale wereld

In oktober 2019 deelde Tobi een gedachte die hem al jaren bezighield: Er is te veel CO₂ in de lucht. Hij beloofde jaarlijks 5 miljoen dollar uit te trekken voor milieubescherming via Shopify’s duurzaamheidsfonds. Dit geld is bedoeld om te investeren in technologieën die de klimaatcrisis kunnen helpen oplossen.

Tobi nam mij, milieukundig ingenieur van beroep, aan om dat fonds te beheren. Sindsdien heb ik onze activiteiten op dit gebied flink opgevoerd, zodat ik kan zorgen dat het geld op het juiste moment op de juiste plekken terechtkomt.

We hebben publiekelijk aangekondigd te streven naar een CO₂-neutrale bedrijfsvoering, waarbij CO₂ voorgoed uit de koolstofkringloop wordt verwijderd, en we zijn hard op weg om dat te bereiken. Ook hebben we een praktische gids opgesteld over onze CO₂-compensatiestrategie. En net als veel andere bedrijven hebben we het energieverbruik binnen onze kantoren gemeten, bijgehouden en aangepakt door middel van CO₂-compensatie en zogenaamde garanties van oorsprong (GVO’s), waarmee de afkomst van duurzaam geproduceerde energie aangetoond kan worden. Maar kiezen voor standaard digitaal verandert de zaak behoorlijk.

Onze zakelijke uitstoot wordt niet langer hoofdzakelijk bepaald door onze officiële kantoren, maar door thuiskantoren van meer dan 6000 Shopify-medewerkers verspreid over de hele wereld. Dit verandert niets aan onze inzet voor het klimaat, maar brengt wel nieuwe uitdagingen met zich mee.

Zullen ons energieverbruik en de CO₂-uitstoot toenemen of afnemen in het nieuwe normaal waarin we allemaal thuiswerken? Of blijven die hetzelfde? Hoe kunnen we dat meten? En wat moeten we precies meten?

We hebben bestaande onderzoeken bekeken om te zien of deze vragen al zijn beantwoord, maar dat is helaas niet het geval.

Is thuiswerken beter of slechter voor het milieu?

In het online tijdschrift IOPscience stond laatst een overzicht van 39 onderzoeken naar de impact van thuiswerken op het klimaat. Uit 26 van deze onderzoeken blijkt dat thuiswerken het energieverbruik vermindert en volgens 8 onderzoeken zou het energieverbruik juist toenemen of hetzelfde blijven.

Het probleem is dat al deze onderzoeken andere methoden, toepassingsgebieden en aannames hebben gebruikt. Elk onderzoek is anders en de resultaten verschillen afhankelijk van de activiteiten die wel of niet zijn meegenomen in het onderzoek. Bij sommige onderzoeken werd het energieverbruik per persoon berekend en bij andere werd gekeken naar een percentage van de bevolking. Bij een aantal onderzoeken werd bij de berekeningen rekening gehouden met forenzen die een paar dagen per week of maand naar kantoor gaan, bij andere werden standaard alle werkdagen meegerekend. Bij de meeste onderzoeken werd slechts gekeken naar enkele aspecten, zoals woon-werkverkeer. Dat is het makkelijkst om te meten, maar er spelen natuurlijk nog veel meer factoren mee.

Op dit moment is het dus nog niet duidelijk of met thuiswerken de CO₂-uitstoot toeneemt, afneemt of gelijk blijft ten opzichte van werken op kantoor.

Gedragsveranderingen door thuiswerken

Mensen die thuiswerken kunnen zich anders gaan gedragen en andere gewoontes aannemen dan mensen die op kantoor werken. Of dat goed of slecht is voor het milieu, weten we nog niet.

Het grote, voor de hand liggende voordeel van thuiswerken is dat de uitstoot uit woon-werkverkeer verdwijnt. Maar het grote plaatje zit iets ingewikkelder in elkaar. Een nieuwe werkomgeving leidt tot veranderingen in het gedrag van werknemers en die zijn lastig te meten en onmogelijk te voorspellen. Het domino-effect van deze veranderingen zouden het voordeel van het wegvallen van woon-werkverkeer weleens teniet kunnen doen.

Op dit moment is het nog niet duidelijk of met thuiswerken de CO₂-uitstoot toeneemt, afneemt of gelijk blijft ten opzichte van werken op kantoor.

Woon-werkverkeer

Sommige werknemers besluiten misschien te verhuizen naar een huis buiten de stad aangezien ze toch niet meer dicht bij kantoor hoeven te wonen. Dat kan betekenen dat ze wel energie besparen door niet dagelijks naar hun werk te hoeven reizen, maar tegelijkertijd voor een grotere uitstoot zorgen omdat ze nu grotere afstanden moeten afleggen voor sociale afspraken, om boodschappen te doen of om af en toe naar kantoor te gaan. Mogelijk is openbaar vervoer daardoor geen aantrekkelijke optie meer en schaffen ze een auto aan, wat leidt tot meer CO₂-uitstoot.

Energieverbruik

Thuiswerken kan ook leiden tot een hoger energieverbruik thuis, bijvoorbeeld doordat de verwarming en lampen langer aanstaan en er meer gekookt wordt. Uit een onderzoek van WSP bleek dat thuiswerken in de zomer leidde tot een gemiddelde afname van 5% van de jaarlijkse uitstoot per forens. Maar tijdens de winter veroorzaakte een gemiddelde thuiswerker daarentegen ongeveer 80% meer CO₂-uitstoot dan iemand die op kantoor werkt. Het verwarmen van alle individuele huizen tijdens een werkdag is immers lang niet zo efficiënt als het verwarmen van een kantoorruimte. Aangezien het grootste deel van het personeelsbestand van Shopify zich in het koude Canada bevindt, is dit iets dat wij waarschijnlijk ook tegenkomen in ons onderzoek.

Veranderingen in levensstijl

We hebben nog meer vragen: Gaan meer werknemers maaltijden of maaltijdboxen bestellen en online aankopen doen waardoor de totale uitstoot uit transport toeneemt? Hoe hoog zetten mensen de thermostaat? Welk verwarmings- of koelsysteem gebruiken ze? Zullen ze de steden verlaten? Gaan ze een groter huis huren of kopen nu ze meer thuis zijn? Kunnen en zullen ze de meeste dingen nog steeds op de fiets doen? Dit zijn allemaal vragen die we graag beantwoord zien.

Het klimaat is geen bijzaak

Ecologische duurzaamheid moet een integraal onderdeel vormen van het bedrijf. Het mag geen bijzaak zijn. Als we willen bouwen met het oog op de toekomst, moet aandacht voor onze planeet een vast onderdeel zijn van hoe we onze producten, diensten en systemen ontwikkelen binnen ons hele ecosysteem.

Bij Shopify hebben we nu de kans om klimaatbewustzijn in het hart van onze ‘digital by default’-strategie in te bouwen. We zullen niet alleen kijken naar de makkelijk meetbare aspecten, maar ook de gedragsveranderingen van werknemers onderzoeken en proberen om een volledig beeld te krijgen van het thuiswerken, of in ieder geval zo volledig mogelijk.

Onze vragen zullen de komende maanden langzaamaan beantwoord worden wanneer we allemaal een nieuw werkritme aannemen. We nemen 2019 als referentiepunt, waarin ons bedrijf meer dan 6000 werknemers telde die hoofdzakelijk op kantoor werkten. Nu we overstappen op standaard digitaal, zijn we allerlei tools aan het implementeren waarmee we onze nieuwe voetafdruk kunnen meten.

Hoe Shopify zich met ‘digital by default’ inzet voor het klimaat

Bij Shopify zijn we in de unieke gelegenheid om het volgende te doen:

• De CO₂-voetafdruk van onze kantoorgerichte bedrijfsvoering van 2019 vergelijken met onze ‘digital by default’-voetafdruk
• Verschillende methodes onderzoeken om onze nieuwe opgesplitste voetafdruk te meten, te verkleinen en aan te pakken
• De domino-effecten van gedragsveranderingen vastleggen en meten terwijl Shopify-medewerkers zich aanpassen aan het nieuwe normaal van thuiswerken
• Onze bevindingen openbaar maken om anderen te helpen ook klimaatbewuste beslissingen te nemen voor een thuiswerkomgeving

Dit is een enorme onderneming. We hebben nu in feite meer dan 6.000 kantoren verspreid over de hele wereld, allemaal met een ander verwarmingssysteem, een ander energienetwerk en medewerkers die allemaal hun eigen beslissingen nemen nu ze niet meer gebonden zijn aan een centraal kantoor.

We zullen hoe dan ook transparant zijn

Ik ben niet iemand die snel een weddenschap aangaat, maar in dit geval zou ik erop inzetten dat onze voetafdruk zal afnemen met onze ‘digital by default’-aanpak. Maar dat weten we nog niet en we doen dit ook niet om voorspellingen te kunnen doen.

We hebben ook nooit het woon-werkverkeer van onze medewerkers bijgehouden. Dat is nooit een onderdeel geweest van onze compensatiestrategie. We hebben de locaties van onze kantoren altijd zorgvuldig uitgekozen op de centrale ligging, nabijheid van openbaar vervoer en bereikbaarheid te voet. De meeste werknemers woonden dicht bij het kantoor waar ze werkten. Vergeleken met zakelijke reizen, is dit deel van onze voetafdruk dus altijd heel klein geweest. Maar we gaan de reisafstand van huis naar kantoor nu alsnog met terugwerkende kracht berekenen, zodat we die mee kunnen nemen in onze totale vergelijking.

We kijken verder dan de makkelijk meetbare aspecten om zo een volledig beeld te krijgen van het thuiswerken.

We willen het milieu natuurlijk zoveel mogelijk beschermen, maar ons primaire doel is om een productieve, effectieve en inclusieve bedrijfscultuur te ontwikkelen. We zullen steeds transparant zijn naarmate we meer te weten komen over onze nieuwe voetafdruk en we zijn bereid om te doen wat we kunnen om het juiste evenwicht te vinden tussen onze bedrijfscultuur en verantwoord milieubeheer.

We zullen onze bevindingen openbaar maken, wat die ook zijn, om bij te dragen aan nieuwe algemene inzichten in de gevolgen van thuiswerken voor onze planeet.

We gaan digitaal en nemen onze merchants met ons mee

De hele wereld is in één klap in een versneld digitaliserende wereld terechtgekomen. Het gebeurt, of we nu willen of niet.

“COVID daagt ons uit om op nieuwe manieren samen te werken”, schreef Tobi in een Tweet waarin hij onze ‘digital-by-default’-aanpak aankondigde. “We kiezen ervoor om zelf het roer in handen te nemen in plaats van ons te laten meevoeren door de veranderingen. We kunnen niet meer terug naar hoe het hiervoor was. Het is geen keuze, het is de toekomst.”

Uit een nieuw rapport van onderzoeks- en adviesbureau Gartner blijkt dat 41% van de werknemers bereid is om ten minste parttime thuis te gaan werken als gevolg van COVID-19, vergeleken met 30% vóór de pandemie. Dit is geen tijdelijke trend. Thuiswerken is een blijvertje en wordt waarschijnlijk steeds meer omarmd naarmate er nieuwe normen en tools worden ontwikkeld.

In deze race naar een nieuwe werkelijkheid helpen we ook anderen om zich aan te passen. Natuurlijk willen we de totale CO₂-voetafdruk van Shopify beter begrijpen en verkleinen, maar ons grotere doel is om andere ondernemers te helpen klimaatbewuste beslissingen te nemen voor hun thuiskantoor.

Als zelfs maar een klein aantal van de miljoen Shopify-merchants zich bewuster wordt van hun impact op het milieu, kan dat al leiden tot een wereldwijde verschuiving richting duurzaamheid. Daarom doen we dit.

Houd ons in de gaten voor meer inzichten, resultaten, ervaringen en besluiten. Ben je zelf een onderzoek tegengekomen waarin het energieverbruik in thuiskantoren wordt vergeleken met traditionele kantoren? Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar [email protected].

Illustratie: Borja Bonaque

Dit artikel is een vertaling van een origineel artikel van Stacy Kauk.